Bitloze hoofdstellen: zie jij door de bomen nog het bos?
1. Inwerking op de hals - de Nekring
De bitloze optoming met het minste inwerking op het hoofd van het paard, is wel de nekring of rijring. Dit is een optoming die de nodige voorbereiding en training van paard en ruiter vraagt: pas eens je paard voldoende fijn is op zit-, been- en gewichtshulpen, kan je met de rijring als extra ondersteuning je paard vlot bitloos rijden, zonder dat je een hoofdstel of halster nodig hebt.
Bij ons vind je verschillende types rijringen: de F.R.A. Anka rijring is een basis-nekring, gemaakt van koord met een metalen kern. Hij is verstelbaar in lengte en past voor ieder paard, verkrijgbaar in 12mm of 14mm dikte. Wil je liever een iets luxueuzere uitvoering, dan kan je opteren voor de F.R.A. Kripton rijring, gemaakt van een stalen kern met leder omvlochten. Sommige ruiters rijden liever met een flexibele balansteugel of rijring, zoals de F.R.A. Cinty of Chiron rijring in lederuitvoering, of zelfs een Parelli Savvy String die je kan knopen als neckrope.
Als je wil weten hoe je kan leren rijden op neckrope of nekring, kijk dan zeker eens bij Parelli Natural Horsemanship of boek een les bij een gecertificeerd instructeur!
Verwante producten
2. Inwerking op de neus – de Bosal
Van oudsher werd dit systeem reeds gebruikt door de indianen: d.m.v. rechtstreekse druk op de neus wordt aan het paard duidelijk gemaakt naar waar hij moet bewegen. Met een stevige neusriem rond de neus – oorspronkelijk gemaakt van gevlochten runderhuid en glad gemaakt op de neus – en met behulp van ‘neck reining’ of sturen met de teugels tegen de nek, wordt aan het paard duidelijk gemaakt dat hij moet naar links of rechts bewegen. Van zodra de teugels terug losgemaakt worden, valt ook de druk weg op de paardenneus. Dit noemen we een ‘quick release’ of ‘direct release’.
De bosal is een optoming die de nodige verfijndheid van de ruiterhand vraagt en die vooral voor gevoelige of jonge paarden heel erg nuttig kan zijn.
De teugels die aan een bosal bevestigd worden werden oorspronkelijk gemaakt van gevlochten paardenhaar en worden ‘mecate reins’ genoemd. Ze worden aan de bosal bevestigd d.m.v. een knoop. Soms hangt er een extra leadrope aan de teugels om het paard ook op de grond te kunnen leiden. Wanneer het paard bereden wordt, hangt dit touw vast aan het zadel of aan de broeksriem van de ruiter.
De hoofdstellen die we bij de Aleashop aanbieden in dit systeem zijn de F.R.A. Ladurod in een klassieke lederen uitvoering en de F.R.A. Macanta in een echte western-uitvoering met touwteugels en leadrope. Cavemores en hackamores worden ook vaak onder dit systeem geklasseerd, hoewel de inwerking nog licht anders is dan een klassieke bosal (zie laatste punt van dit artikel).
Verwante producten
3. Inwerking op de neus en wangen met rechtstreekse teugeldruk
Sidepull
Side pull betekent letterlijk: ‘zijwaarts trekken’. Bij dit soort bitloze hoofdstellen worden de teugels vastgemaakt aan de zijkanten van de neusriem. Bij druk op deze teugels komt er dus een zijwaartse kracht op de neusriem, maar ook op de bakstukken die aan de wangen van het paardenhoofd zitten. Als je dus rechts aan je teugel trekt, voelt het paard druk op zijn linkerwang en linkerkant van zijn neus, waardoor het paardenhoofd naar rechts bewogen wordt – als het paard geleerd heeft op een correcte manier na te geven op druk.
Bij de Aleashop vind je diverse uitvoeringen van side pulls: er zijn er in klassieke uitvoering zoals de F.R.A. Pariba, Busse Sidepull Russet met neusriemversiering of de F.R.A. Pardoes (ook verkrijgbaar in maten mini-shet of shet) of in chique dressuuruitvoering vind je de F.R.A. Flandy en de F.R.A. Alizée Mistral – vormgegeven door amazone Alizée Froment. Anatomische gevormde sidepulls zijn de BR Sidepull Lewes en de F.R.A. Rebecca, versierd met swarovski parels.
Een speciale side pull in zijn soort is toch wel de F.R.A. Aruba Sidepull, waarbij je de padding kan veranderen van kleur d.m.v. eenvoudige kleefstrips – afhankelijk van je mood of van je setje dat je die dag wil gebruiken.
Wanneer je liever een sidepull verkiest in westernlook, kan je gaan voor de F.R.A. Diego of de F.R.A. Shango, beiden worden verkocht inclusief teugels.
Verwante producten
Touwhalster
De werking van een touwhalster is gelijkaardig qua druk, met dat verschil dat de teugels bij een touwhalster onderaan de neusriem bevestigd worden aan één lus. Het is de bedoeling dat de neusriem van het touwhalster strak aansluit rond de neus, zodat - bij inwerking van de teugel - het paard een correcte druk voelt op neus en wang. Wanneer de neusriem te groot of te los is, bestaat het risico dat de ‘bakstukken’ van het halster in het oog van een paard trekken of onduidelijke signalen doorgeven aan het paard. Enkel met een goed passend touwhalster kan correct bitloos gereden worden.
Zowel het Parelli Natural Horsemanship-touwhalster als het F.R.A. Babia touwhalster zijn verkrijgbaar in zeer uiteenlopende maten en kleuren: voor elk wat wils!
Verwante producten
Kaptoom
De kaptomen klasseren we ook onder deze categorie, aangezien zij dezelfde inwerking kennen als een sidepull of touwhalster. Afhankelijk van waar de teugel of het leidtouw worden vastgemaakt wordt er meer of minder druk op de neus en wang gezet. Een kaptoom wordt voornamelijk gebruikt in het gymnastiserend grondwerk en lange lijnen-werk.
4. Inwerking op de neus en wangen met Kingekruiste Teugeldruk
Bij het kingekruist systeem eindigt de neusriem aan beide zijden met een ring waaraan de bakstukken zijn bevestigd. De kingekruiste riemen gaan kruislings door de ring aan het einde van de neusriem, achter de kin langs. Gevolg is dat het kruislingse geheel wat lager hangt dan bij een kaakgekruist optoming (zie volgende punt). Aan de uiteinden van de kruisriemen worden de teugels bevestigd.
Het verschil met een sidepull is dat de release net iets anders ligt: doordat de riemen onder de kin gekruist zijn gaat de release net iets trager en minder direct dan met een sidepull of bosal. Dit kan met name nuttig zijn voor gevoelige paarden of jonge paarden. Het veelvuldig invetten van je kingekruist bitloos hoofdstel zorgt ervoor dat de release goed blijft en dat de riemen mooi over elkaar blijven glijden.
De F.R.A. Lami en de F.R.A. Janosch zijn twee kingekruiste hoofdstellen in klassieke uitvoering. Hou je liever van een western-spaanse look dan kan je opteren voor de F.R.A. Tinver. Deze wordt verkocht mét teugels en is verkrijgbaar in verschillende kleuren.
Verwante producten
5. Inwerking op de neus en wangen met Kaakgekruiste Teugeldruk
Het kaakgekruist bitloos hoofdstel staat beter bekent als het Dr Cook hoofdstel. De neusriem van deze optomingen is aan beide zijden direct achter de bakstukken voorzien van een ring, waardoor een riem kruislings via de kaken over de nek gaat.
Dit soort hoofdstellen zorgt ervoor dat je door middel van teugeldruk zowel een signaal doorgeeft aan de neus, de nek als de kaken van het paard. Dit kan nuttig zijn bij paarden die tamelijk ongevoelig zijn op bitloze hoofdstellen, om zo op meerdere punten in te werken. Kaakgekruiste hoofdstellen lenen zich uitermate tot het rijden van bitloze dressuur en zijn zeer geschikt voor menners die graag bitloos op pad willen.
Net als bij de kingekruiste hoofdstellen is het belangrijk je hoofdstel regelmatig in te vetten, zodat de release optimaal blijft en je je hoofdstel in goede conditie kan houden.
Je vindt diverse modellen kaakgekruiste hoofdstellen, gaande van luxe dressuuruitvoering met steentjes zoals de F.R.A. Taiga of de F.R.A. Ulan, versierd met vlechtwerk op de neus- en frontriem. De F.R.A. Dietsji heeft een extra padding onder de neusriem, frontriem en achter de oren en de F.R.A. Abbey is anatomisch vormgegeven met extra lakglans op de neus- en frontriem, verkrijgbaar in zwart of bruin. Wil je graag bitloos mennen of rijden met je kleine pony, dan kan je opteren voor de F.R.A. Palona, die ook verkrijgbaar is in maat shet of mini-shet.
De F.R.A. El Camin tenslotte is gemaakt met rondgestikte riemen onder de kaken, voor optimale release en glijding door de ringen bij de neusriem.
Verwante producten
6. Inwerking op de neus, kin en achter de oren - de Hackamore
De hackamore tenslotte is een speciaal bitloos hoofdstel in het rijtje: het werkt door middel van hefboomwerking in op zowel de neus, de kin als achter de oren van het paard. Door de scharen is het vergelijkbaar met een scharenbit dat inwerkt op de mond, neus en achter de oren van het paard, maar i.p.v. op de mond in te werken, geeft de hackamore druk op de neus.
De hoeveelheid druk die je op een hackamore kan zetten, is afhankelijk van de vorm en lengte van de scharen.
Bij een mechanische hackamore kan je opteren voor scharen in verschillende lengtes: hoe langer de scharen, hoe scherper je kan inwerken op de neus en kin van je paard. Hoe korter de scharen, hoe vriendelijker de hackamore. Voorbeelden van scharen zijn hier de Justin (150mm), Love (100mm), Music (140mm) en Sting (160mm).
Bij een multi hackamore heb je scharen zoals de Star (85mm) of Rose (145mm), waarbij je de teugels op verschillende standen kan vasthangen, zodat de hoeveelheid druk kan variëren naargelang aan welk gaatje je de teugels bevestigt. De Rose kan je ook gebruiken als mechanische hackamore als je de teugels aan de onderste ring vastmaakt.
In de Aleashop verkopen we verschillende soorten hackamore-hoofdstellen, met of zonder versiering op de neusriem (F.R.A Miranti of Aram), anatomisch gevormd (F.R.A. Calli of BR Lydney) of in sierlijke barokuitvoering (F.R.A. Imperial) verkrijgbaar in zwart of bruin. Daarnaast hebben we ook de F.R.A. Jaspis hackamore van koord of een eenvoudige Parelli Natural Hackamore in vele verschillende kleuren, inclusief teugels. Tot slot kan je bij ons ook de F.R.A. Caval cavemore vinden: dit is een combi tussen een hackamore en een caveçon, dat je door middel van de ringen op de neusriem ook kan gebruiken als kaptoom voor gymnastiserend grondwerk.
Verwante producten
Staat je kleur of maat er niet bij op onze webshop?
Stuur dan gerust een mailtje of neem contact op, wij kunnen waarschijnlijk wel bestellen wat jij zo graag wil hebben!